عناصر شریعت دوگانه ی شاعری انوری

Authors

Abstract:

چکیده:شریعت ‌شاعری، مبتنی بر اصول، عناصر و راهبردهای هنری شاعران است و عناصر این شریعت در دوره‌های مختلف تاریخی و ادبی، بنا به شرایط اجتماعی، ابعاد شخصیّتی و الگوهای مختلف فکری- هنریِ هر یک از شاعران، جنبه‌ی نسبی و متغیّر پیدا کرده است. با توجه به شرایط درباری حاکم بر جامعه‌ی انوری و نیز افکار و الگوهای مادّی‌گرایانه‌ی وی، این شاعر ترجیح می‌دهد که تنها، شخصیّت مداح وهجاگویِ خود را رونمایی ‌کند و بر این اساس، شریعت آغازین شاعری خود را بر دو محور "گدایی‌های شاعرانه" و توجه انحصاری به نوع ادبی "مدیحه‌سرایی"- آن هم از نوع ستایش‌های ناسالم و غیرمنطقی- قرار می‌دهد؛ امّا با آشفتگی و نابسامانیِ پیش‌آمده از هجوم ترکان غُز و در پی آن حذف حمایتهای وابسته‌سازِ حاکمان سلجوقی، اولین نشانه‌های‌تحوّل در شخصیّت و شریعت شاعری‌ انوری پدیدار می‌شود که شامل پشیمانی و سرخوردگی این شاعر از عناصر پیشین شریعت شاعری خود، همراه با نکوهش شعر(مدح) و شاعری (مدیحه‌سرایی) است. در این برهه، انوری با رونمایی از شخصیّتِ نوظهور خود با عنوان "شخصیّت واعظ و ناقد"، عناصر سازنده‌ی شریعتِ نوپای خود را- در نقطه‌ی مقابل شریعت پیشین- بر پرهیز از گدایی‌های شاعرانه‌، توصیه به عقل‌گرایی (برای مقابله با طمع‌ورزی)، اهمیّت دادن به سنّ کارآمدی شاعران (جهت پرهیز از هذیان‌گویی‌های شاعرانه)، لزوم نقش‌‌پذیری و نقش‌آفرینی شاعر در جامعه، و پرهیز از بردگی فکری (بویژه با دوری از خدمتِ درباریان) استوار می‌سازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقدم شاعر و شاعری تا دوره سلجوقی با تکیه بر شعر ناصر خسرو ، مسعود سعد، سنایی، انوری، خاقانی و نظامی و دیدگاه اهل شریعت و...

تحقیق حاضر بحثی در شرایط شاعری، خواسته های متقابل شاعر و ممدوح و رابطه ی آن دو در قرن پنجم وششم و تلقی قشرهای مختلف جامعه ی آن روزگار نسبت به شاعران است. می دانیم که در گستره ی ادبیات، بحث ها و تحقیقات مختلفی در زمینه های گوناگون شعر فارسی انجام شده است؛ اما به طور مستقل - دست کم از دید نگارنده- هیچ جا جستجویی در باب چگونگی شاعری و تلقی شاعران و قشرهای مختلف جامعه از شعر و شاعری انجام نگرفته اس...

15 صفحه اول

دیدگاه شاعران قرن ششم (سنایی، انوری و نظامی) در باره شعر و شاعری

در این پایان نامه کوشش شده است با مطالعه آثار منظوم سه شاعر قرن ششم (سنایی، انوری و نظامی) دیدگاههای آنها در باره شعر و شاعری تبیین و نقد و بررسی شود. در فصل مربوط به سنایی و سخنان او در باره شعر و شاعری مساله نسبت میان شعر و شرع از مهمترین درون مایه ها و دیدگاههای شعری اوست که در زمره نقد محتوایی قراردارد و به نظر می رسد محصول دوره بعد از تحول روحی اوست. این در حالی است که سنایی قبل از گرایش ب...

15 صفحه اول

تبیین نظریۀ ادبی انوری ابیوردی

انوری استاد قصیده‌سرایی و به‌ گفتۀ آذربیگدلی یکی از سه پیامبر شعر فارسی است. پژوهش حاضر براساس تحلیل اصطلاحات شعر و شاعری در دیوان وی با توجه به کتاب‌های بلاغی موجود و مطابق الگویی است که شاعر در دیوان خویش ترسیم کرده است. بنابراین، هدف از شعر و شاعری، تلقّی از شعر، لفظ و معنی، زبان، پسند، موارد اقتدار در سخنوری، موسیقی، لوازم شاعری از نگاه انوری بررسی و نظریات او در باب شعر و شاعری تبیین شده اس...

full text

بررسی عناصر اجتماعی در دیوان انوری

انوری ابیوردی از شاعران مشهور قرن ششم هجری است. او بزرگترین شاعر مدیحه سرای زبان فارسی است، چنان که به او لقب « پیامبر شعرهای باطل» داده اند. دیوان اشعار او دو جلد است. جلد اول شامل قصاید مدحی او و جلد دوم مشتمل بر قطعه ها، غزل ها و رباعیات اوست. در این پایان نامه با رویکردی جامعه شناختی کوشش می شود تا اشعار انوری مورد نقد و بررسی قرار گیرد. از دهیافت ها و دستاوردهای نگاه جامعه شناختی به آثا...

15 صفحه اول

عناصر موسیقایی و زیبایی‌های آن در قصاید انوری و جمال و مقایسه تطبیقی آن‌ها

چکیده موسیقی به عنوان یکی از عناصر اصلی شعر از دیرباز مورد توجه شاعران بوده است. این رکن جدایی­ناپذیر، پیوندی تنگاتنگ با شعر دارد؛ به گونه­ای که عروض و قافیه دو عنصر اصلی ساختمان شعر شمرده می­شده است. هدف این مقاله پرداختن به این عناصر و زیبایی­های آن درقصاید انوری و جمال است. در این جستار کوشش شده است تا با توجه به تأثیرپذیری شاعر اصفهانی از خراسانی در قصیده­سرایی، به بارزترین جنبه­های موسیقی ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 3

pages  73- 92

publication date 2014-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023